صد ها سال است که روش هایی مانند کنسرو کردن، خشک کردن و دودی کردن برای نگهداری طولانی مدت غذا ها استفاده می‌شوند. اگرچه روش های قدیمی خوب هستند ولی برای همه مواد غذایی کاربرد ندارند. به همین خاطر نیاز به کشف راه های بهتری برای بسته بندی مواد غذایی حس شد.
برای آن که کیفیت مواد حفظ شود بسته بندی مواد غذایی دارای استاندارد و اصولی علمی هستند. به علاوه این بسته بندی ها باید قابلیت استفاده در پروژه های تجاری سازی و کمپین های تبلیغاتی را هم داشته باشند. این بار در صنعت کارتن مهمترین نکاتی که در هنگام طراحی بسته بندی مواد غذایی باید در نظر داشته باشید را خواهیم گفت.
روش های آماده سازی برای بسته بندی مواد غذایی
از همان ابتدای ظهور بشریت نگهداری از مواد غذایی و جلوگیری از فسادشان یک چالش بود. با گذشت زمان روش هایی بر حسب تجربه کشف شدند که فرصت نگهداری از مواد غذایی را برای مدت بیشتری در اختیار شما قرار می‌دهند. مهمتر این که این راهکار ها قابلیت صنعتی شدن هم داشتند.
اما یک نکته مهم وجود دارد؛ آن هم این است که یک روش مانند خشک کردن را برای تمام مواد نمی‌شود به کار برد. از طرفی حتی روشی مانند کنسرو کردن هم مانع پیدایش عوامل بیماری زا نخواهد شد. پس باید با دقت بیشتری بهترین راه بسته بندی مواد غذایی را شناسایی کرد تا بتوان از خطرات احتمالی دوری جست.
روش های صنعتی مختلفی برای آماده سازی مواد غذایی جهت بسته بندی وجود دارد. در فهرست زیر می‌توانید با مهمترین این روش ها آشنا شوید:
- پاستوریزه کردن: حرارت دادن ماده غذایی بین 15 تا 30 دقیقه در دمای 73 درجه سانتی گراد به منظور از بین بردن میکرو ارگانیسم های عامل فساد.
- استرلیزه کردن (سترون سازی): حرارت دادن ماده غذایی بین 20 تا 30 دقیقه در دمای بالایی در حدود 110 درجه سانتی گراد برای از بین بردن پاتوژن ها. در این روش امکان نگهداری محصول بیرون از یخچال به مدت 4 ماه فراهم می‌شود.
- همگن سازی: یک دست کردن بافت ماده غذایی مانند ماست و شیر تحت فشار و دمای بالا.
- نگهداری از دمای پایین مانند یخچال
- منجمد کردن
- خشک کردن
- خشک کردن انجمادی: در ابتدا ماده را منجمد کرده و سپس در محیطی شبیه به خلا و کم فشار آب بافت را تصعید می‌کنند.
- وکیوم کردن: برای حذف اکسیژن لازم برای ادامه حیات باکتری های هوازی
- کنسرو کردن و نگهداری در قوطی های شیشه‌ای و فلزی در بسته
- غوطه وری در آب نمک و سرکه
- کاراملی کردن
- نمک سود کردن
- پرتو دهی: نام دیگر آن پاستوریزه کردن سرد و الکترونیکی است. با تابش پرتو هایی مانند گاما و ایکس میکرو ارگانیسم ها کشته خواهند شد.
- افزودن مواد نگهدارنده
- کیورینگ برای مواد گوشتی
- تخمیر کردن
- افزودن مواد جاذب رطوبت
- تثبیت کردن: استفاده از آگار و پکتین برای تثبیت بافت ماده غذایی
- استفاده از غلیظ کننده ها برای کلاژن و نشاسته درون بافت
- افزودن امولسیون کننده ها
- افزودن کنترل کننده اسیدیته
صنعتی کردن بسته بندی مواد غذایی
اگر می‌خواهید در میدان خرید و فروش انواع محصولات تجاری جایی داشته باشید باید به بسته بندی اهمیت دهید. اهمیت آن به حدی است که بسته بندی خود به تنهایی به صنعتی تخصصی تبدیل گردیده است. کوچک‌ترین تغییر در طراحی ظاهر کالا می‌تواند تاثیر منفی یا مثبت بر روی کمپین های تبلیغاتی و موفقیت در بازاریابی داشته باشد.
موفقیت صنایع مواد غذایی به صنایع بسته بندی گره خورده است. در هنگام انتخاب بسته بندی مواد غذایی در درجه اول حفظ کیفیت و سلامت ماده غذایی اهمیت دارد. تا حدی که سازمان های استاندارد قوانین سختگیرانه‌ای برای آن در نظر گرفتند.
اهمیت سلامتی به قدری است که سبب تعریف ریزبینانه این قوانین شده است. مهمترین اصولی که در زمان تجاری‌سازی بسته بندی مواد غذایی باید به آن توجه کنید، شامل:
قابلیت برچسب زدن: بسته بندی انتخاب شده برای عرضه ماده غذایی به بازار باید قابلیت درج اطلاعات محصول را داشته باشد. به طور مثال باید روی آن تاریخ تولید، تاریخ انقضا، محتویات محفظه، روش نگهداری، دستور آماده سازی و… درج شود.
دوام محفظه: به تناسب نوع روش نگهداری مواد، بسته بندی مواد غذایی هم تغییر می‌کند. نکته مهم این است که این محفظه انتخابی باید در طی حمل و نقل، انبارش و قفسه چینی آسیب نبیند و کیفیت محتویات را تحت تاثیر قرار ندهد.
کنترل عوامل بیماری زا: یک بسته بندی صنعتی باید مانع ورود عوامل مخاطره‌آمیز مانند گرد و غبار و هوا به داخل ظرف شود. چرا که درزمانی کوتاه می‌تواند سبب رشد باکتری های بیماری زا گردند.
اقتصادی بودن: انتخاب بست بندی باید توجیه اقتصادی داشته باشد تا قیمت نهایی که مشتری می‌پردازد افزایش نیابد. این به معنای اهمیت دادن به پارامتر هایی مانند در دسترس بودن محفظه برای تولیدکننده و قابلیت حمل و نقل آسان است.
قابلیت برند سازی: در جهانی که ما زندگی می‌کنیم مردم ترجیح می‌دهند که کالایی نام آشنا را بخرند. برای همین بسته بندی مواد غذایی باید قابلیت استفاده در پروژه های بازاریابی و تبلیغاتی را داشته باشد. همچنین نایش آن در قفسه بتواند مشتری ها را به سوی خود جذب کند.
8 اصل برای انتخاب بسته بندی مواد غذایی
برای این که بتوانید بسته بندی مواد غذایی را برای محصولتان انتخاب کنید که هم نگهدارنده خوبی برای خوراکی ها باشد و هم ظاهری جذاب داشته باشد، باید این 10 اصل را بدانید.
1) ظاهر قابل لمس
کیفیت بیشتر مواد غذایی را از روی ظاهرشان میتوان قضاوت کرد. اگر چه بسیاری از محصولات را نمی‌توان در معرض نور خورشید قرار داد ولی باید راهی باشد تا مصرف‌کننده با دیدن آن به فکر خریدنش بیفتد.
راه حل بسیار آسان است. او با دیدن نقش های روی پاکت و در دست گرفتن آن تلاش می‌کند با چیزی که نمی‌بیند ارتباط بر قرار کند. رنگ بسته بندی، شکل، حجم و تصاویر چاپ شده روی آن به راحتی عواطف را در مصرف‌کننده زنده می‌کنند. به همین خاطر در بسته بنید مواد غذایی انتخاب تصاویر محصول برای چاپ رو آن مهم هستند.
2) جلوه بصری
تصور کنید می‌خواهید آب میوه بخرید. یخچال فروشگاه پر از انواع نوشیدنی های طبیعی و یا اسانس‌دار است. بطری آب پرتقال که روی آن طرحی انتزاعی مشابه پرتقال با رنگ نارنجی چشم نواز چاپ شده بیشتر به چشم می‌آید یا یک بطری که روی آن نوشته آب پرتقال!
تنها راه پیروزی که در این ویترین رنگارنگ دارید، انتخاب بهترین طرح گرافیکی بر روی محفظه است. هر چه خلاقیت به کار رفته در این طراحی بیشتر باشد، افراد بیشتری به خرید آن رغبت پیدا خواهند کرد. مهمتر از آن که این طرح باید قابلیت اجرا روی بدنه و برچسب روی محفظه خوراکی را هم داشته باشد.
3) محصول را چقدر می‌شناسید؟
تا زمانی که محتویات داخل بسته بندی مواد غذایی آشنایی نداشته باشید، نمی‌توانید حسی را به بیننده القا کنید. ساده‌ترین وظیفه طراح این است که حس لذت بخشی از خوردن آن را خوراکی را با انتخاب رنگ‌ها به او منتقل کند و به او درباره طعمی که قرار است بچشد نوید دهد.
4) انتقال اطلاعات
یک بسته بندی مواد غذایی استاندارد باید تمامی اطلاعات لازم درباره محتویاتش را در اختیار مصرف‌کننده قرار دهد. مواردی مانند روش مصرف، روش نگهداری، مدت زمان مصرف پس از باز کردن بسته بندی و ترکیبات ماده غذایی از مهمترین داده هایی هستند که مشتری در نگاه اول به دنبالشان می‌گردد. همچنین میتوان با چاپ QR code او را به صفحه وبی هدایت کنید تا به راهنمایی های بیشتر دسترسی داشته باشد.
5) طراحی یکپارچه
خودتان را به جای مصرف‌کننده بگذارید. قبلا آب میوه پرتقالی از برند x را خورده و حالا می‌خواهد طعم های بیشتری را امتحان کند. اگر ظروف حاوی نوشیدنی‌های این برند به هم شباهتی نداشته باشند، چگونه میتوان آن را میان انبوهی از کالا های مشابه پیدا کرد. در ضمن با یکپارچه سازی بسته بندی مواد غذایی یک برند میتوان یک شعار تبلیغاتی را هم منتقل کنید.
6) ظاهری هم شکل با محتویات
برای سال ها همه بطری های آب میوه شبیه به هم بود. مکعب مستطیل های چند لایه یا استوانه های ساده. اگر نوشته را از روی آن پاک می‌کردند، تشخیص این که درون بطری آب است یا آب میوه امکان پذیر نبود.
اگر چه نوشته ها مهم هستند اما همیشه نباید خلاقیت را در حد همان رنگ و ظاهر چاپی محدود کرد. اگر قصد بسته بندی مواد غذایی مانند عسل را دارید چرا در ظرف یا حتی ظاهر آن تماما شما را به یاد این خوراکی نیاندازد. چرا باید به نوشتن نام محصول اکتفا کنید.
7) امکان تنفس
برخی از مواد غذایی به صورت تازه به بازار عرضه می‌شوند. به طور مثال سبزی خوردن پاک شده که در یخچال سوپر مارکت ها فروخته می‌شوند. این دسته از مواد غذایی برای حفظ کیفیتشان به تنفس و دسترسی به هوای خنک و تازه نیاز دارند. همچنین در هنگام طراحی بسته بندی مواد غذایی باید به دسترسی به گاز اکسیژن و حذف گاز کربنیک توجه داشت.
به همین خاطر این ظروف به صورت سوراخ‌دار و یا با ورقه های پلاستکی مشبک تولید می‌شوند. همچنین میتوان با بسته بندی محکم مانع ورود و خروج گاز و هوا به داخل ظرف شد. برای این کار باید فشار داخلی آن را به طور دقیق اندازه گیری کرد.
8) کارایی
بهترین محفظه برای بسته بندی مواد غذایی، ظرفی است که در عین سبک و کم جا بودن، بتواند وزن درستی از محصول را در خود جای دهد. به علاوه استفاده از آن راحت باشد. همچنین تا پایان مصرف ماده غذایی را درون خود نگهداری کند.
بدون دیدگاه