بسته بندی صنعتی بی‌انتها است. تا زمانی که امور تجاری رونق داشته باشد، صنایع بسته بندی هم رو به پیشرفت حرکت می‌کند. هدف از بسته بندی حفظ ایمنی و بازاریابی بهتر است. به همین دلیل انواع بسته بندی به تناسب حساسیت هر کالا در هنگام جابه‌جایی و انبارداری طراحی شده است.
انتخاب بسته بندی کالا های تجاری انتخابی تعیین کننده و حساس است. چرا که به طور مستقیم می‌تواند روی رضایتمندی مشتری ها تاثیر بگذارد. مجموعه صنعت کارتن با تکیه بر دانش و امکانات به روزش می‌تواند به شما کمک کند تا بهترین بسته بندی را انتخاب کنید.
چرا بسته بندی مهم است؟
این که انواع بسته بندی برای کالا های مختلف ابداع شده است صرفا به خاطر زیبایی یا این که جعبه ها شبیه هم نباشند نیست! پشت هر یک از این ابزار ها و بسته ها تفکری بر مبنای حفاظت کالا، تجربه بازرگانان، اصول اقتصادی و بازاریابی وجود دارد. به همین خاطر بسته بندی یکی از مهمترین مراحل آماده سازی و عرضه محصول به بازار شناخته می‌شود.
به عبارتی بسته بندی یا Packaging نشانه احترام تولید کننده به مصرف‌کننده است. او با انتخاب درست در بسته بندی به مشتری خود نشان می‌دهد که از صفر تا صد کار به ریزترین نکات توجه داشته است. مخاطب با دیدن دقت و ظرافتی که برای ظاهر و آخرین مرحله تولید خرج شده، می‌تواند به شما اعتماد کند.
شاید شنیده باشید که یک بسته بندی خاص تنها دلیل خرید یک کالا توسط فردی بود. تاثیر بسته بندی به حدی است که می‌تواند جایگاه یک محصول با درجه کیفی معمولی و از برندی ناشناخته را به پرفروش‌ترین بدل کند. پس می‌بینید که بسته بندی چقدر می‌تواند روی سودآوری و حتی بازار عرضه و تقاضا تاثیر بگذارد.
انواع بسته بندی که در بازار وجود دارند تنها از نظر زیبایی مورد تایید نیستند. اگر به آن ها دقت کنید، متوجه المان های مختلفی خواهید شد که هر یک با هدفی تعبیه شدند. مهمترین و اولین وظیفه بسته ها حفاظت از کالای درون آن است. اما حفاظت در مقابل چه چیزی؟ مگر یک بسته قرار نیست که از در کارخانه مستقیم به فروشگاه و سپس به خانه ما بیاید؛ در آن مسیر چه خطری آن را تهدید می‌کند.
کالا پس از تولید به انبار کارخانه، سپس به انبار فروشگاه و پس از آن به قفسه فروشگاه برده می‌شود تا در نهایت مصرف‌کننده آن را بخرد. هر بار جابه‌جایی بسته می‌تواند تهدیدی برای آن باشد. ضربه خوردن، افتادن، تکان های شدید و یا در معرض نور خورشید بودن و بروز رطوبت می‌تواند آسیب جدی به آن وارد کند.
این آسیب ها درباره مواد غذایی بیشتر هم هستند. در هنگام انتخاب بسته بندی برای مواد غذایی استاندارد های سختتری را باید در نظر گرفت تا از فساد آن ها جلوگیری شود. به علاوه خود بسته بندی هم واکنش های مخربی با خوراکی ندهد.
آخرین نکته‌ای که اهمیت فرایند انتخاب و ساخت انواع بسته بندی را تحت تاثیر قرار می‌دهد، جلوگیری از آلودگی محیط زیست است. بهتر است بسته بندی انتخاب شده قابل بازیافت باشد. همچنین پس از دور انداختن تولید سمیت در طبیعت نکند.
آشنایی با جنس انواع بسته بندی
بسته بندی ها به تناسب محصولی که درونشان قرار می‌گیرد می‌تواند از جنس های مختلف کارتنی، پلاستیکی و… ساخته شوند. انتخاب هر یک از آن ها به بودجه در نظر گرفته شده، دسترسی به آن و حفظ ایمنی کالا بستگی دارد. اگر چه همه این روش ها تاییدیه های اولیه را دریافت کردند، اما در کنار مزیت هایی که دارند معایبی هم خواهند داشت.
پس در گام اول باید شناخت خوبی نسبت به انواع بسته بندی پیدا کنید. سپس با توجه به چند پارامتر مهم یعنی مزیت، عیب، هزینه تولید و بسته بندی، نوع کالا و روش بازاریابی بهترین را انتخاب کنید.
انواع بسته بندی شیشه‌ای
شیشه از قدیمی‌ترین ابزار های بسته بندی است. دلیل انتخاب آن دو عنصر مهم دسترسی و عدم واکنش پذیری با مواد حتی با درصد بالای خورندگی هست. همین قابلیت خنثی بودن شیشه باعث شده که برای حمل و نقل و نگهداری از خوراکی ها، مواد شیمیایی، کالا های لوکس مانند عطر و… انتخاب شود.
از آن مهمتر درون شیشه را می‌توان دید. یکی از راه های جذب مشتری برای خرید کالایی که نمی‌شناسد این است که آن را ببیند. هر چقدر هم که تصویر با کیفیت روی برچسب معرفی محصول چاپ کنید، هیچ چیزی به اندازه تماشا خود محصول نمی‌تواند او را تشویق به خرید کند.
حتی برای کاهش تاثیر مخرب تابش خورشید هم امکان تولید به صورت مات و تیره را هم دارد. به علاوه شیشه را در زمان ساخت می‌توان به حجم و ظاهر مختلفی شکل‌دهی کرد. عمر آن طولانی است و پس از تمام شدن کالا هم می‌تواند کاربری ثانویه پیدا کند.
البته معایبی هم دارد که انتخاب آن را حساس می‌کند. مانند حساسیت به ضربه، احتمال شکستن و ترک برداشتن که فرایند های انبارداری و حمل و نقل را سخت کرده است. همه شیشه ها در برابر حرارت مقاوم نیستند و یا این که درون ماشین ظرف شویی نباید قرار داد.
انواع بسته بندی فلزی
برای هزاران سال آهن و مس به عنوان مهمترین نگهدارندگان محصولات خوراکی و یا کالا های ارزشمند شناخته می‌شدند. با گسترش دانش ریختگری و شکل‌دهی فلزات آلیاژ های آلومینیومی، قلع، آهن زنگ نزن و… در شکل های مکعبی، استوانه‌ای و… به بازار آمدند. ارزان بودن و دسترسی آسان به ظروف فلزی سبب گسترش آن ها شد. ویژگی های این ظروف تنها به این دو مورد ختم نمی‌شود:
- مقاوم به ضربه
- عدم عبور آلودگی و هوا به داخل ظرف
- قابلیت پرس شدن در ظرف
- مقاوم به حرارت
- شکل‌دهی آسان
امروزه استفاده از انواع بسته بندی فلزی برای مواد خوراکی و مواد شیمیایی رایج شده است. چرا که قابلیت مهم استریلیزاسیون را دارند. همچنین می‌توانند در مدتی طولانی در حد چند سال بدون بروز واکنش ها فسادی مواد غذایی در خود جای دهند.
اما عیب ظروف فلزی هم از چشم ها پوشیده نماند. مقاومت به خوردگی فلزات تحت تاثیر شرایط جوی، رطوبت و حتی تماس با مواد خاص می‌تواند افت شدیدی داشته باشد. بروز خوردگی می‌تواند هیدروژن آزاد تولید کند و منجر به ورم ظرف شود. در نهایت منجر به ترکیدن و سوراخ شدن آن خواهد شد.
انواع بسته بندی پلاستیکی
بیشتر از 100 سال است که مواد پلیمری در بخش های مختلف زندگی انسان جای گرفتند. دو گروه پلاستیک وجود دارد که با نام های ترموست و ترموپلاست شناخته می‌شوند. هر یک از این ها ویژگی هایی دارند که می‌تواند تعیین کننده کاربردشان باشد. پلاستیک قابلیت شکل‌دهی آسان، قیمت کم، وزن پایین و در دسترس است. همین دلایل ساده سبب گشت که ظروف انواع بسته بندی پلاستیکی روانه بازار شوند.
برخی از انواع این بسته های پلاستیکی قابلیت حمل مواد اسیدی، قلیایی و الکلی را دارند. به علاوه می‌توان آن ها را به صورت شفاف، مات و رنگی تولید کرد؛ بنابراین برای نگهداری از مواد دارویی، خوراکی و شیمیایی پیشنهاد می‌شوند. همچنین امکان چاپ باکیفیت و برچسب زنی روی بسته بندی های پلیمری وجود دارد.
در این میان ساخت ظروف از پلیمر ترموست بهتر از دیگر پلیمر ها است. برای ذوب این ترکیب نیاز به حرارت با دمای بالا بوده و پس از یک بار ذوب و انجماد نسبت به حرارت مقاومت پیدا می‌کند. از طرفی در برابر مواد چرب و اکسیداسیون مقاومت خوبی نشان می‌دهد.
البته انتخاب انواع بسته بندی پلاستیکی معایبی هم دارد:
- غیر قابل بازیافت
- حساس به پرتو فرابنفش
- شکنندگی
- بیشتر آن ها را نمی‌توان برای مواد گرم و داغ استفاده کرد.
- دارای مواد افزودنی
انواع بسته بندی کاغذی
کاغذ و مشتقات سلولزی مشابه آن از جمله بسته بندی هایی هستند که برای بیشتر مواد قابل استفاده خواهند بود. بسته های کاغذی می‌توانند به صورت پاکت، ساک دستی و جعبه های چند لایه می‌توانند ساخته شوند. از آن جایی که کاغذ خنثی است با مواد داخل نمی‌تواند واکنشی دهد. پس برای محصولاتی چون دارو ها قابل استفاده هستند.
مزیت دیگر انواع بسته بندی کاغذی این است که امکان چاپ راحت و انعطاف پذیری خوبی دارند. اما عیب این بسته ها قابل چشم پوشی نیست. کاغذ به راحتی پاره می‌شود و در برابر رطوبت هم به راحتی آسیب پذیر خواهد بود.
انواع بسته بندی پارچه‌ای
گاهی برای مراقبت بیشتر می‌توان از بسته بندی های پارچه‌ای استفاده می‌شود. پارچه را به صورت روکش، چادر، کیف، کیسه و یا دور پیچ محصول می‌توان در بسته بندی به کار گرفت. عموما این بسته بندی ها به صورت تکی قابل استفاده نیستند و در کنار بسته های چوبی، کارتنی و… استفاده می‌شوند.
آشنایی با انواع بسته بندی برای حمل و نقل
کارتن ها یکی از بازو های صنایع بسته بندی به شمار می‌روند. هر کالایی را با هر وزنی می‌توان درون انواع این بسته ها جای داد بدون این که نگران امنیت آن شد. در نهایت بسته بندی از هر جنسی که باشد درون پالت های چوبی یا کارتن های بزرگ و کوچک باید حمل و نقل شود.
کارتن به ماده‌ای گفته می‌شود که پایه اصلی آن سلولز و آب است. اگر چند لایه از این ورق ها روی هم قرار گیرند قابلیت تحمل ضربه و وزن آن افزایش خواهد یافت. از همین رو انواع مختلفی از کارتن های بسته بندی به بازار عرضه شده است.
کارتن های تاشو
از رایجترین انواع کارتن های بسته بندی کارتن تاشو است. این جعبه های مقوایی قابلیت انعطاف پذیری بالایی دارند و برای حمل یا بسته بندی مواد مختلفی قابل استفاده هستند.
کارتن راه‌راه
جعبه های کارتنی که با تخته فیبر ساخته می‌شوند را راه‌راه می‌نامند. رنگ این جعبه ها عموما قهوه‌ای است و برای بسته بندی محصولات مختلفی قابل استفاده هستند. در بین لایه های این کارتن تخته های موج دار یا فیبری استفاده می‌شود که توان تحمل وزن را افزایش می‌دهند.
به این لایه موج دار فلوت گفته می‌شود که خود از جنس سلولز است. تعداد و ضخامت این لایه ها نوع کاربری کارتن راه‌راه را تعیین می‌کند. به طور کلی 4 مدل کارتن راه‌راه وجود دارد:
کارتن موج A : ضخامت کاغذ راه‌راهی که در ساخت آن استفاده می‌شود 4.7 میلیمتر است. به همین خاطر مقاومت جعبه را افزایش می‌دهد. به طور مثال در بسته بندی های صادراتی کالا های سنگین، پوشاک و مواد غذایی مورد استفاده است.
کارتن موج B : ضخامت کاغذ راه‌راهی که در ساخت آن استفاده می‌شود 2.5 میلیمتر است. همچنان مقاومت خوبی در برابر ضربه خواهد داشت. به طور مثال در بسته بندی کارتن میوه و لوازم آرایش کاربرد دارد.
کارتن موج C : ضخامت های لایه های این کارتن بین 3.5 تا 4.5 میلیمتر است. به همین دلیل فشار در تمام سطح آن پخش خواهد شد. برای حمل محصولات بسیار سنگین و یا حمل و نقل به وسیله کانتینر ها کاربرد دارد.
کارتن موج E : ضخامت کاغذ راه‌راهی که در ساخت آن استفاده می‌شود 1.5 میلیمتر است. برای همین توان تحمل وزن های سبک را دارد. به طور مثال در بسته بندی لوازم الکترونیکی و کتاب مورد استفاده قرار می‌گیرد.
کارتن های پنجره‌ای
کارتن پنجره‌ای یکی از پراستفاده‌ترین محصولات این نوع از بسته بندی است. بخشی از کارتن بریده شده و به جای آن طلقی شفاف قرار داده می‌شود. از این نوع بسته بندی برای انواع محصولات خوراکی، لوازم لوکس و… می‌توان استفاده کرد.
جعبه های محکم کارتنی
سختترین جعبه کارتنی که می‌توان ساخت ضخامتی 4 برابر جعبه های معمولی دارد. تراکم بافت سلولزی آن بسیار بالا است و در برابر تنش های حاصل از ضربه، فشار و حتی کشش هم مقاومت بالایی نشان می‌دهد. بدیهی است که قیمت چنین جعبه‌ای گرانتر از دیگر کارتن ها و وزن سنگینتری داشته باشد.
عیب استفاده از این بسته بندی هزینه بالای ساخت و حمل و نقل است. از طرفی دسترسی محدود به آن قیمتش را طوری افزایش داده که سبب شده تنها برای کالا های ارزشمندی چون iPad و یا عطر های گران قیمت استفاده شود. همچنین بازیافت آن هم مشکل خواهد بود.
کیسه های فویلی
استفاده از کیسه های فویلی هم از انواع بسته بندی هایی هستند که برای مواد غذایی، منسوجات، مواد شیمیایی و مصالح ساختمانی کاربرد دارند. تقریبا محدودیتی از نظر نوع ماده قابل حمل و نگهدار توسط کیسه های فویلی تعریف نشده است. مهمترین مزیت این بسته بندی این است که قابلیت تراکم پذیری دارد و در آن را می‌توان محکم بست به گونه‌ای که هیچ آلودگی و هوا وارد آن نشود.
بدون دیدگاه