کارتن ها مهمترین محصولی هستند که در صنایع بسته بندی به کار گرفته می‌شوند. کارتن ها از جنس مواد سلولزی هستند که در ابعاد متنوعی تولید می‌شوند. از جعبه های مقوایی برای حمل و بسته بندی انواع کالا های تجاری می‌توان استفاده کرد. بنابراین حفظ امنیت کالا ها در گرو استحکام کارتن در بسته بندی خواهد بود.

در حال حاضر تقاضا برای بسته بندی محصولات تجاری با کارتن های مستحکم بسیار بالا است. به تناسب نوع حساسیت ها و ایمنی که در حمل و نقل کالا در نظر گرفته می‌شود، می‌توان از انواع کارتن های چند لایه استفاده کرد. در این مقاله از صنعت کارتن قصد داریم به بررسی انواع و روش تشخیص مستحکم‌ترین نوع کارتن های مناسب برای بسته بندی بپردازیم.

اهمیت استحکام کارتن در بسته بندی

یکی از چالش های تولیدکنندگان انتقال محصولات از در کارخانه تا به دست مصرف کننده است. خطراتی که در طی فرایند های جابه‌جایی و انبار داری کالا را تهدید می‌کنند کم نیست. برخی از این  خطرات می‌توانند تاثیرات جدی بر کیفیت کالا بگذارند و در نهایت منجر به زیان های مالی و آسیب به نام برند شوند.

تحقیقات گسترده‌ای توسط صنعتگران برای تامین امنیت هر چه بیشتر محصولات تجاری انجام شده است. در نهایت معلوم شد که عمده این آسیب ها ناشی از بسته بندی ضعیف کالا است. بسته بندی باید قابلیت محافظت از محصول درون خود را برای مدت زمان طولانی داشته باشد، در غیر این صورت امنیت آن به خطر خواهد افتاد.

ویژگی های یک بسته بندی قابل اعتماد شامل موارد بسیاری می‌شود؛ اما، مهمترین آن ها را در موارد زیر می‌توان خلاصه کرد:

• عمر و دوام خوبی داشته باشد.
• با محتویات درونش واکنش ندهد.
• امکان بازیافت داشته باشد.
• قابلیت مصرف دوباره
• سازگار با محیط زیست

به همین خاطر باید طراحی به گونه‌ای باشد که استحکام کارتن در بسته بندی قابل اعتماد باشد. منظور از استحکام بسته بندی و دوام آن را در تحمل تنش هایی ناشی از کشیدگی، فشرده شدن و ضربات ناگهانی به جعبه می‌توان دانست. تولید جعبه کارتنی مستحکم غیر ممکن نیست. اما پارامتر هایی به جز استحکام نیز در طراحی آن دخیل هستند.

از جمله پارامتر های طراحی که در کنار استحکام کارتن در بسته بندی باید مورد توجه قرار بگیرند شامل:

• ابعاد و ضخامت کارتن
• وزن کارتن
• شکل و حجم بسته بندی
• ضریب مقاومت ورق کارتن
• میزان مواد اولیه به کار رفته در تولید کارتن
• نوع کالای قابل حمل با کارتن
• ضخامت خطوط و لایه ها

در حال حاضر انواع کارتن های بسته بندی در ابعاد مختلفی در بازار وجود دارد که قابلیت تحمل وزن های زیاد را هم دارند. این کارتن ها را با نام چند لایه می‌شناسند. در هنگام ساخت کارتن های چند لایه از ورق های اضافی در میان صفحات ساده مقوایی استفاده می‌شود که سبب بهبود کارایی بسته بندی نهایی خواهد شد.

روش های افزایش استحکام در کارتن ها

استحکام کارتن در بسته بندی از مهمترین دغدغه های تولیدکنندگان است. اما تعریف استحکام از نظر هر تولیدکننده می‌تواند متفاوت از دیگران باشد. به طور مثال استحکام جعبه های لوازم خانگی باید بیشتر از استحکام جعبه های حمل پارچه و پوشاک باشد. بنابراین تنوع این محصولات در بازار کم نیست و باید انتخاب و خرید آن ها با توجه به نیاز های تولیدکننده انجام گیرد.

میزان استحکام مورد نظر از بسته بندی بر حسب روش جابه‌جایی، طول مدت نگهداری و وزن کالا باید تعیین شود. به همین خاطر علاوه بر ابعاد جعبه های کارتنی، روش استحکام بخشی آن ها نیز مورد بازبینی قرار گرفت. برای بهبود استحکام کارتن در بسته بندی چندین روش ابداع شد.

رایجترین روش های استحکام بخشی کارتن های بسته بندی شامل موارد زیر می‌شود:

• یکی از روش هایی که برای ایجاد استحکام کارتن در بسته بندی های تجاری توصیه می‌شود، استفاده از ورق های مواج یا فلوت است. این ورق ها با ارتفاع و ضخامت های مختلف از جنس ورق های سلولزی، آب و چسب ساخته می‌شوند. عامل تعیین کننده میزان استحکام بخشی توسط این ورق ها به ارتفاع موج ها، تراکم و ضخامت آن ها باز می‌گردد. هر چه ارتفاع موج ها بیشتر باشد، مقاومت نهایی نیز بیشتر خواهد بود.
• یکی از راه های بهبود مقاومت و استحکام کارتن در بسته بندی به کارگیری ورق موج‌دار به صورت عمود بر سطح کارتن است.
• یکی دیگر از روش ها به کار گرفتن تعداد لایه های بیشتری از ورق های فلوت است. هر چه تعداد این ورق ها بیشتر باشد توانایی ضربه گیری آن بیشتر خواهد شد. حتی در مقابل تنش های ناشی از فشرده شدن بسته ها در زمان انبار داری و حمل و نقل نیز سیب کمتری خواهد دید.
• تراکم ورق های ساده و مواج نیز در تعیین استحکام کارتن در بسته بندی موثر است. هر چه این ورق ها بافت متراکم‌تری داشته باشند، دوام و استحکام کارتن بیشتر خواهد شد.
• هر چه تعداد سطوح برآمده روی صفحات فلوت بیشتر باشد، استحکام جعبه تولید شده نیز بیشتر خواهد بود.
• توان تحمل کارتن تولید شده در برابر شوک های حرارتی نیز مهم است.
• با استفاده از برخی مواد افزودنی و افزایش تراکم ماده سازنده کارتن ها می‌توان مقاومت آن ها را در برابر رطوبت نیز بهبود بخشید.

انواع کارتن های مستحکم

کارتن هایی که برای بسته بندی استفاده می‌شوند باید از حداقل استحکام و دوام برخوردار باشند تا امنیت کالا حفظ شود. با توجه به تقاضا هایی که در بخش های مختلف صنعتی به وجود آمده، چندین مدل کارتن بسته بندی به صورت از پیش ساخته شده به بازار عرضه شده است. در حال حاضر پر فروشترین کارتن هایی که برای بسته بندی کالا های صنعتی در دسترس قرار دارند شامل جعبه های بسیار محکم (Hard Box)، جعبه های راه‌راه فیبردار و کارتن های چند لایه می‌شود.

جعبه هارد باکس

جعبه های Hard Box از محکمترین محصولات بسته بندی هستند. به طور میانگین ضخامت ورق های سازنده این جعبه 4 برابر ضخامت مقوای به کار رفته در جعبه های Single و ساده است. به علاوه ورق های سازنده آن از نوع متراکم‌ترین، ورق های سلولزی هستند.

به علت شیوه ساخت آن وزن آن بیشتر از جعبه های معمولی است. جعبه های هارد باکس توان تحمل تنش های کششی و فشاری شدید را دارند. البته نکته دیگر این است که هزینه تمام شده در ساخت این کارتن ها برای بسته بندی معمولا بیشتر از انواع معمولی آن است.

جعبه های راه راه

یکی از کارتن های مورد استفاده در بسته بندی، کارتن هایی هستند که دارای لایه های فیبری هستند. این نوع کارتن معمولا به رنگ قهوه‌ای تیره است. به واسطه لایه های میانی که دارد می‌توان از آن برای حمل و نقل کالا های سنگین و فوق سنگین استفاده کرد.

کارتن های راه‌راه در انواع مختلف از نظر ابعاد، شکل و ضخامت دیواره ساخته می‌شوند. از نظر ظاهری 4 مدل کارتن راه‌راه به بازار عرضه می‌شود:

✔ کارتن راه‌راه موج A : ضخامت صفحات فیبری کارتن نوع A ،  4.7 میلیمتر است. مزیت اصلی این نوع کارتن ها در توان  بالای آن ها در تحمل وزن کالا های سنگین و فوق سنگین است.

کاربرد: بسته بندی های کالا های صادراتی.

✔ کارتن راه‌راه موج B : ضخامت ورق های فیبر مرود استفاده در این نوع کارتن 2.5 میلیمتر است. این نوع کارتن به علت مقاومت عالی به ضربه‌ای که دارد در بسته بندی انواع محصولات استفاده می‌شود.

کاربرد: بسته بندی میوه و لوازم آرایش

✔ کارتن راه‌راه موج C : ضخامت صفحات فیبری به کار رفته در کارتن های نوع C در حدود 3.5 تا 4.5 میلیمتر است. مزیت مهم این نوع کارتن در قابلیت پخش کردن فشار در تمام سطوح جعبه است. در نتیجه از آن برای حمل و نقل در مسافت های طولانی استفاده می‌شود.

✔ کارتن راه‌راه موج E : در کارتن های نوع E از فیبر هایی با ضخامتی در حدود 1.5 میلیمتر ساخته می‌شوند.

کاربرد: بسته بندی بندی کالا های سبک، لوازم الکترونیکی و کتاب

جعبه های 5 لایه

استحکام کارتن در بسته بندی یک چالش بود که سبب از کارتن های چند لایه برای بسته بندی استفاده شود. کارتن های 5 لایه از از سه لایه کاغذ موج‌دار و دو لایه لاینر ساخته می‌شود. لایه های لاینر در بخش زیرین و بالایی جعبه قرار دارد و در میان آن ها از لایه های فلوت استفاده می‌شود.

استحکام این جعبه های بیشتر به کیفیت لایه های لاینر بستگی دارد. با افزایش تعداد کنگره های کاغذ لاینر و قرار دهی آن به صورت عمود بر سطح، مقاومت کارتن نیز بهبود چشمگیری خواهد یافت. به همین خاطر در میان انواع این کارتن ها اختلاف قیمت به وجود خواهد آمد. بهتر است پیش از خرید کارتن های چند لایه از کارشناسان ما در صنعت کارتن مشاوره بگیرید.

جعبه های 7 لایه

از دیگر انواع کارتن های چند لایه می‌توان به انواع جعبه های 7 لایه اشاره داشت. کارتن های 7 لایه قابلیت تحمل وزن و تنش های فشاری و کششی بالا را دارند. به همین خاطر از مدل های 3 لایه و 5 لایه قیمت بیشتری دارند. عموما از کارتن های 7 لایه برای بسته بندی و حمل و نقل انواع  قطعات صنعتی، قطعات چینی و سرامیکی، تخت، مبلمان، لوازم چوبی و… استفاده می‌شود.